Pathologisch Anatomisch Laboratorium?
NEE, dit is geen klinisch biologisch laboratorium (waar je heen gaat voor je bloedonderzoek). We nemen geen bloedmonsters!
Maar wat doe je dan?
Pathologische anatomie is een van de 25 medische specialismen (zoals gynaecologie of chirurgie bijvoorbeeld). De artsen die het beoefenen zijn "anatomo-pathologen". In medisch jargon zeg je "anapath" en "pathologen".
De titel van specialist in pathologische anatomie wordt verkregen na 5 jaar studie en stage (na de studie geneeskunde). Er zijn momenteel 300 gecertificeerde specialisten in België of in opleiding.
Waarom is dit specialisme zo weinig bekend als we weten wat een gynaecoloog, KNO-arts of oogarts is?
De belangrijkste reden is dat je de pathologen niet ontmoet. Het is de arts die het monster neemt dat voor analyse naar de patholoog wordt gestuurd.
De patiënt komt niet zelf naar het laboratorium.
Andere redenen zijn dat dit specialisme "discreet", kleinschalig, complex en weinig bekend is...
Maar wat nog meer?
Pathologische anatomie is een van de essentiële disciplines van DIAGNOSIS in de geneeskunde.
Het bestaat voornamelijk uit de morfologische benadering van geneeskunde en pathologie.
Pathologen bestuderen dus hoofdzakelijk vormen (morphè=vorm in het Grieks), beelden. Men kan zeggen dat het een zeer visuele en "gevoelige" benadering van de diagnose is.
Zij bekijken de organen, weefsels en cellen waaruit ons lichaam bestaat en onderzoeken deze.
Hoe lang bestaat deze discipline al?
Men kan stellen dat de eerste anatomisten (Vesalius), door het bestuderen van organen op kadavers, als eersten opmerkten dat bepaalde pathologieën verband hielden met met het blote oog zichtbare letsels.
Met de microscoop (waarvan de uitvinding wordt toegeschreven aan van Leeuwenhoek) konden veel kleinere letsels worden opgespoord. Wat kunnen we dan zeggen over de elektronenmicroscoop, die het mogelijk heeft gemaakt de verschillende "organellen" te "zien" waaruit elke cel is opgebouwd of bestaat?
Het gereedschap van de patholoog
zijn dus vooral zijn oog en zijn microscoop...
zelfs als moderne verfijnde technieken hem te hulp schieten, zoals immunohistologie en moleculaire biologie (schematisch gezien maken deze technieken het mogelijk de aan- of afwezigheid van een stof (antigeen) of een gen vast te stellen binnen de door de patholoog onderzochte cellen).
Een medisch consult
Een anatomisch-pathologische diagnose is dus een echte medische raadpleging, een beetje bijzonder is het wel, want u bent er niet bij maar uw "vertegenwoordigers", cellulaire elementen die door uw arts of, meestal, uw specialist zijn geselecteerd en meegenomen.
Dit kan een uitstrijkje zijn, een vloeistof, een biopsie of een operatiestuk waarop een DIAGNOSIS wordt vastgesteld.
Waarom doen we een onderzoek in een "anapatisch lab": Voorbeelden?
Vrouwen weten dat hun arts hen regelmatig een uitstrijkje laat maken. Cellen uit hun baarmoederhals worden dan verspreid op een glasplaatje. Dit uitstrijkje wordt gekleurd en vervolgens onder de microscoop onderzocht. Dit is de test die soms abnormale cellen aantoont die een voorloper zijn van kanker.
Je ging naar een gastro-enteroloog en had een gastroscopie. Er zijn met een tang een of meer biopsieën genomen van de waargenomen letsels, waardoor kleine weefselmonsters zijn verkregen die in stevige paraffine worden ingebed, uitgesneden, gekleurd en onder een microscoop onderzocht. De patholoog zal een diagnose stellen: deze pathologische diagnose is in de praktijk het "bewijs" van uw pathologie waarnaar uw arts zal verwijzen voor een eventuele behandeling of prognose.
Je hebt een operatie gehad voor vermoedelijke borstkanker. Er is een lumbaalpunctie uitgevoerd. Dit "chirurgisch monster" wordt vervolgens ontleed door de patholoog, die monsters neemt van de tumor en ook van de resectieranden om de diagnose vast te stellen (in dit geval kanker, goedaardige tumor of precancereuze laesie) en te beoordelen of de resectie voldoende is of niet.
Wie heeft je mijn prelevement gestuurd?
Uw dokter.
Hij nam het monster in zijn privépraktijk, in een polikliniek of in het ziekenhuis.
Wij werken voor het Medisch Instituut Edith Cavell, het Leopoldpark, de Nieuwe Basiliek, het Medisch en Chirurgisch Instituut Joseph Bracops in Anderlecht, het Ziekenhuis Ambroise Paré in Bergen, enz.
Waarom heb ik het resultaat niet ontvangen?
Wij kunnen u het resultaat van een onderzoek niet geven (dit wordt het "protocol" of "verslag" genoemd), maar het is naar uw arts gestuurd!
Een formele deontologische regel van de Ordre des Médecins verbiedt ons u rechtstreeks een rapport toe te sturen. Het is uw arts die u een kopie van het rapport zal geven.
Deze maatregel is vrij verstandig gezien het belang van de diagnoses in kwestie (kanker bijvoorbeeld) en de nogal hermetische medische "gobbledygook" die wordt gebruikt, wat niet zou nalaten je perplex of in paniek achter te laten (afhankelijk van je karakter)...
En wat gebeurt er met mijn prelevement prelevement nadat ik het onderzocht heb?
De microscoopglaasjes en de inclusieblokjes (de in paraffine ingebedde kleine monsters) worden 30 jaar bewaard (evenals de verslagen)!
Deze "kleine stukjes" die uw cellen vertegenwoordigen blijven uw eigendom, en de patholoog is hun bewaarder en garant.
Deze ongebruikelijke vertraging wordt gerechtvaardigd door het belang van de gestelde diagnoses en door de mogelijkheid deze te herzien in het licht van nieuwe kennis of technieken. Soms wordt meer dan tien jaar later een nieuwe molecule herkend en geïdentificeerd in goed geconserveerd weefsel.